Elektrik Özelleştirmesinde Akıl Almaz Yalan

Elektrik Özelleştirmesinde Akıl Almaz Yalan
Yıllarca elektrik dağıtımında kayıpların önlenmesi için yatırım yapılması gerektiğini söyleyen, bu yatırımları devletin yapamadığını, onun için dağıtımın özelleştirilmesi gerektiğini vurgulayan, kamuoyunu özelleştirmeye böyle ikna eden politikacıların, Özelleştirme İdaresi ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yetkililerinin halkı yıllarca kandırdıkları ortaya çıktı. Özel şirketlerin yapacağı söylenen kayıp kaçak önleme yatırımları şimdi doğrudan halkın sırtına yükleniyor.
Elektrik dağıtımında özelleştirme çalışmaları 1980’lı yıllarda gündeme geldi. Fiili çalışmaları ise 1990’lı yıllarda başladı. İzmir-Aydın-Denizli bölgesi olmak üzere bu yıllarda yapılan bazı özelleştirmeler mahkemeler tarafından iptal edildi ve gerçekleştirilemedi. Çalışmalar 2000’li yıllarda tekrar başlandı. Dağıtım şirketleri son 2-3 yıl içinde yapılan ihalelerle büyük ölçüde gerçekleştirildi.

www.4cmagdurlari.blogspot.com
Dağıtım özelleştirmeleri başladığı andan itibaren dönemin politikacıları, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı yetkilileri, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. yöneticileri, sonradan kurulan EPDK’nın başkan ve üyeleri, kamuoyunda özelleştirmeye olan tepkiler nedeniyle şu açıklamaları yaptılar:
“Elektrikte kayıp ve kaçaklar korkunç boyutlara ulaşmış durumda. Devlet kayıp ve kaçakla mücadele edemiyor; özel sektör daha iyi eder. Elektrik dağıtım hatları çok eski; büyük yatırımlar gerekiyor. Devletin bu yatırımları yapacak parası yok. Kaynak özel sektörde var. Dağıtımı özelleştirirsek özel sektör bu yatırımları yapar. Özelleştirme bu nedenle zorunlu.”
Özelleştirme çalışmalarında kurulan ilk modelde de hep kayıp ve kaçakların özelleştirilecek dağıtım bölgelerini devralacak şirketler tarafından yapılması koşul olarak yer aldı. Modele uyarınca her bölgeye göre olağan bir tarife belirlenecek. Şirket, yatırım yaparak kayıp ve kaçağı ne kadar çok azaltırsa kârı da o kadar çok artacaktı.
Anlaşıldığı kadarıyla söz konusu temel ilkeden AKP Hükümeti döneminde sessiz sedasız vazgeçildi. EPDK, geçtiğimiz günlerde sessiz sedasız kayıp kaçakların faturasını, kayıp kaçakta hiçbir günahı olmayan dürüst tüketicilerin; yani halkın sırtına yüklemeye başladı. Böylece; ilgili bütün politikacı ve bürokratların bugüne kadar elektrik dağıtım özelleştirmeleri konusunda yıllarca halkı aldattıkları açıklık kazanmış oldu.
Hürriyet’ten Hüseyin Koyuncuoğlu’nun haberine göre; elektrik faturalarına her ay yaklaşık 10 liralık bir rakam kayıp kaçak bedeli olarak ekleniyor. Bu da aylık 100 liralık fatura ödeyen bir vatandaşın yılda 120 lira, yani yılda 12 yerine 13 fatura ödemesine neden oluyor.

BÜYÜK HAKSIZLIK
Uygulamanın EPDK’nın bu yıl yaptığı değişiklik ile elektrik tarifelerindeki 4 olan bileşen sayısına, kayıp kaçak bedeli ve sayaç okuma bedeli de eklenmesiyle yapıldığını belirten İzmir Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Sedat Gülşen, bu durumun enerji bakımından Türkiye'deki sistemin ne kadar parçalandığının bir göstergesi olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"İletim A.Ş., Üretim A.Ş. gibi Türkiye'deki elektriğin üzerinde birçok şirket varken maliyetlerin düşürülmesini beklemek, kayıp kaçakla mücadele etmek mümkün değil. Sistemin bozukluğundan, dağıtım şirketlerinin hatalarından dolayı oluşan bedellerin de faturasını ödeyen aboneler yüklenmesi çok büyük bir haksızlık. Özel şirketlerin hatalarını işlerini yapmamalarının bedelini biz ödemek zorunda değiliz. Bu şirketlerin teknik eleman yetersizliği, zamanında yapılmamış bakım, elektromekanik teçhizattaki değişikliğin zamanında yapılmaması gibi eksikliklerden doğan maliyetler ve kayıplar şirketlerin sorumluluğunda olmalı."
Devletin kaçak ile mücadelede en etkin denetimi sayaç okurken gerçekleştirdiğini hatırlatan Gülşen, "Daha önceden sayaç okuma işini devletin kendi ekibi gerçekleştiriyordu. Fakat bunun da taşeron şirketleri devredilmesi ile kaçak elektrik kullanımı daha da arttı. Çünkü devlet en etkin silahı olan denetimi taşeronlara devretmiş oldu ve olası bir kaçak teşhisi tamamen bu şirketlerin insafına kalmış durumda" dedi.
www.4cmagdurlari.blogspot.com
TÜKETİCİ DERNEKLERİ: HUKUKSUZ BİR UYGULAMA
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Başkanı Yardımcısı Ali Çetin, kayıp ve kaçak tüketim bedeli ile ilgili hurriyet.com.tr'ye yaptığı açıklamada, bu bedellerin vatandaşa yüklenmesinin haksız olduğu kadar hukuksuz bir uygulama olduğunu da belirtti.
Konuyu uzun zamandan beridir takip ettiklerini ve tüketici hakem heyetlerinden bir karar çıkmasını beklediklerini söyleyen Çetin, "Tüketici dernekleri olarak davayı ilerletebilmek için tüketici heyetlerinin vereceği bir karara ihtiyacımız var. Başvurular olmasına karşın 3 ayda cevap vermesi gereken tüketici heyetleri 7-8 aydır cevap vermiyorlar. Bizim de bu sebeple elimiz kolumuz bağlı kalıyor. Bir karar çıktığı takdirde bunu derhal tüketici mahkemelerine taşıyacağız" dedi. Çetin şöyle devam etti:
"Özelleştirme öncesi vatandaşın devlete ödediği kayıp ve kaçak bedelleri Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya verilen sübvansiyon olarak algılanıyordu. Artık elektrik özelleştirme sürecinde kayıp kaçak tutarları belirli bir oranda bu şirketlere gidiyor. Elektrik dağıtım şirketleri de kayıp ve kaçağın önüne geçebilmek için yatırım yapmak yerine bu bedelleri vatandaştan almaya devam ediyorlar. Devlet de buna seyirci kalıyor. Hatta vatandaşın kullanmadığı halde ödediği paralar üzerinden bir de KDV alınıyor. Bir anlamda devlet soyguna seyirci kalmıyor teşvik ediyor. Tam anlamıyla kümesteki kazı yolma politikası devam ediyor.”
ESKİYMİŞ!
Kayıp kaçak bedellerinin vatandaşa yüklendiği iddialarını sorduğumuz EPDK yetkilileri verdiği bilgilerde bu bedelin yeni olmadığını sadece faturalarda ayrı bir kalem olarak gösterilmeye başlandığı için sanki yeniymiş gibi algılandığını belirtti. Özelleştirme sürecinde şeffaflaşma adına bu gibi gider kalemlerinin faturalarda ayrıca belirtilmesi için Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğini güncelleme ihtiyacı duyduklarını söyleyen yetkililer, "2015 yılına kadar bütün kayıp kaçaklar ulusal olarak tüm kullanıcılar tarafından karşılanacak. 2015 yılından sonra ise bölgesel sisteme geçilerek her kullanıcı kendi bölgesindeki kayıp kaçağın bedelini ödeyecek. Yönetmeliklerde böyle öngörülmesinin nedeni bölgesel olarak çok büyük farklılıklar olduğu içindir. Zaten tüketicilerin itirazı buradan kaynaklanıyor. Herkes başkasının kayıp ve kaçak kullanımını ödemek istemiyor. Ama bunu ödememenin tek yolu kayıp kaçağın azaltılmasıdır ve bunun için gereken bütün çalışmaları yapıyoruz" şeklinde konuştu.
Özelleştirme sonrası kayıp kaçak bedellerinin özel şirketlere gideceği ve onların da kayıp kaçağın önlenmesi için bir yatırım yapmayacağı yönündeki iddialara da değinen EPDK yetkilileri, "Elektrik dağıtımı özelleştirmelerini kazanan şirketlerin kayıp kaçak oranları ile ilgili ne kadar yatırım yapacağı ve bu oranların ne zaman hangi seviyelere düşürmesi gerektiği belirlenmiş durumda. Biz bütün yaptırımları dağıtım şirketlerine uygulayarak gereken denetimleri sağlayacağız" dedi.
Kaynak:http://www.gazetecileronline.com/newsdetails/3188-/GazetecilerOnline/elektrik-ozellestirmesinde-akil-almaz-yalan
Haberimizi Paylaşmak için aşağıdaki butonları kullanabilirsiniz.

Paylaş | |

Yasal Uyarı: Sitemizde yayınlanan haberler ve köşe yazıları yukarıdaki butonlar kullanılarak veya aktif link verilerek kullanılabilir.www.4cmagdurlari.blogspot.com